Opštine nemaju koristi od rekordnih prihoda UIO

BANJALUKA – Iako iz godine u godinu Uprava za indirektno oporezivanje (UIO) bilježi rast prihoda, lokalne zajednice u Republici Srpskoj dobijaju sve manje novca, a osnovni razlog za to je sve veće izdavanje za servisiranje dugovanja.

Prošle godine Uprava za indirektno oporezivanje BiH prikupila je više od sedam milijardi KM, što je rekordan prihod od postojanja Uprave. Međutim, u lokalnim zajednicama u RS ne očekuju više novca iako bi to bilo normalno s obzirom na to da njima pripada 24 odsto prihoda od PDV-a koje dobije RS.

„Ne očekujemo povećanje ove godine, jer dok se otplati dug, lokalnim zajednicama će ostati isti iznos iako su rekordni prihodi od indirektnih poreza. O tim stvarima se malo vodi računa iako bi trebalo daleko više posvetiti pažnje fiskalnoj decentralizaciji. Mi imamo 33 nerazvijene i izrazito nerazvijene opštine i ti prihodi su im često jedini izvor“, rekao je Ljubiša Ćosić, predsjednik Saveza opština i gradova RS i načelnik opštine Istočno Novo Sarajevo.

Inače, prihodi od PDV-a sada se dijele na način da RS pripada 72 odsto, za puteve četiri odsto, a na lokalne zajednice 24 odsto. U prošloj godini lokalne zajednice su dobile oko 308 miliona KM od indirektnih poreza, koji se onda raspoređuju na osnovu broja stanovnika opštine ili grada, površine opštine ili grada, te broja đaka u osnovnom i srednjem obrazovanju. Prošlu godinu UIO je po osnovu PDV-a, akciza, carina i putarina prikupila više od sedam milijardi KM, što je za 7,1 odsto više u odnosu na prihode prikupljene u 2016. godini.

„U posljednjih deset godina prihodi rastu, a iz godine u godinu u tom periodu lokalne zajednice dobijaju sve manje novca. Veliki su spoljni dugovi i tu je problem. Novac prikupljen od UIO prvo ide za servisiranje institucija BiH, zatim vraćanje spoljnog duga, onda se dio rezerviše za povrat PDV-a i ono što ostane ide entitetima i lokalnim zajednicama. Nama iz godine u godinu daju nove nadležnosti i opterećuju budžet, a sve manje novca nam doznačavaju“, rekao je Mićo Mićić, gradonačelnik Bijeljine.

Prvi ljudi lokalnih zajednica smatraju da u sistemu raspodjele prihoda od PDV-a pod hitno treba nešto mijenjati jer nije u redu da ti prihodi rastu, a lokalne zajednice dobijaju manje novca. Takođe naglašavaju da od povećanja osnovice za raspodjelu prihoda sa 24 na 25 ili 26 odsto neće biti ništa, ali da treba pronaći formulu kako da opštine, posebno one nerazvijene i izrazito nerazvijene dobiju više novca.

„Ne možete očekivati promjenu osnovice jer onda budžet entiteta ostaje bez prihoda, ali nešto treba mijenjati i o tome pričamo već godinama“, zaključio je Mićić.