Derventa, najmlađi grad Srpske sa istorijom koja seže daleko u prošlost: Oaza mira u kojoj rijeka cvjeta

Na raskrsnici mnogih puteva, između polja i brda, na obalama Ukrine ugnijezdio se gradić – iskusan ako se zna da su prvi zidovi u njemu sazidani prije mnogo vijekova, a istovremeno mlad jer se, ne tako davno, digao iz pepela, vratio na liste uspješnih sredina te nastavio da njeguje istoriju, čuva bisere prirode i sve što vrijedne ruke skromnih Dervenćana prave i grade.

Postoji nekoliko verzija o tome kako je nastalo ime Derventa, a najviše ih govori da vuče korjene od turske riječi koja znači tvrđava. Kroz istoriju do danas, kada ima titulu najmlađeg grada Republike Srpske, uspjela je postane mirna oaza Posavine u kojoj za svakoga ima po nešto i u kojoj svako osjeća kao kod kuće, u bilo koje doba godine. Ipak, ako pitate starosjedioce pa i one koji su imali priliku da istraže sve što ova oaza krije u svom krilu, velika većina će priznati da je najljepša ljeti, a posebno u avgustu, te da je to pravo vrijeme kada svratiti na njenu adresu.

Nesumnjivo najatraktivnija i nadaleko poznata derventska manifestacija već duže od vijeka i po plijeni pažnju ne samo Dervenćana, već svake godine krajem avgusta pored obala Ukrine okuplja desetine hiljada znatiželjnika sa svih strana svijeta. Riječ je o derventskom vašaru koji je uvijek vezan uz praznik Velika Gospojina, ali posljednjih godina na turističkoj karti Dervente sve je manje slobodnih mjesta.

Brojna istorijska nalazišta, vjerski objekti, ljepote i misterije prirode koje još nisu do kraja rasvijetljene, raznovrsna gastronomska ponuda, opuštajuća izletišta u etno stilu, kupališta i mnogi drugi sadržaji dovoljan su razlog, kako ističu stari i mladi Dervenćani koji su se svim posjetiocima stavili na raspolaganje, da dođu i prepuste se pogledima i ukusima.

Čuveni vašar

Derventski vašar je jedna od najstarijih manifestacija u BiH i jedan od najvećih vašara u bivšoj Jugoslaviji čija tradicija seže od 1851. godine. Svojim brojnim i raznovrsnim sadržajima, vašar privlači brojne posjetioce i turiste. Uz vašar kao centralni događaj, sve više počinju da se organizuju privredne, sportske, kulturne i umjetničke manifestacije.

Fenomen leptira 

Jedna od specifičnosti po kojoj je ovaj grad poznat je fenomen vodenog cvijeta koji se u narodu naziva “cvjetanja rijeke Ukrine”. Ovo je pojava da se u večerima u avgustu, iznad i oko vodotoka pojavljuju rojevi vodenih insekata – leptira koji nakon rojenja i polaganja jaja, pada na vodenu površinu i pluta poput cvijeta.

Manastir u Bišnji

Vjerski objekti, svih naroda, su jedan od zaštitnih znakova Dervente i vidljivi su u užem i širem gradskom području. Pod tim dijelom neba, izdigao se i manastir Pokrova presvete Bogorodice. U Donjoj Bišnji, na šest kilometara od grada. Čine ga manastirska crkva, paraklis Svetog Nikole, konak, stara kuća sa muzejskom zbirkom, voćnjak sa više od 1.500 sadnica jabuke i kruške, a u manastiru je i destilerija za proizvodnju rakija od kruške, šljive i dunje, te liker od višnje.

Misterija ambarina

Kulturno-istorijski kompleks Detlak proglašen je 2010. godine za kulturno dobro od velikog značaja, a čine ga, između ostalog, crkva Svetog Ilije, stara nekropola te Pećina – monaška isposnica i ambarine. Ambarine ili hambarine su rupe u kamenu s malim otvorom, širokom sredinom i užim dnom. Prva istraživanja ambarina su obavljena 1892. godine, kada su pronađena 23 udubljenja u stijeni. Istraživanjem 2014, na osnovu naziva i analogija sa žitnim jamama na prostoru Balkana, utvrđeno je da su bila spremišta za prehrambene proizvode, najčešće žito. Najvjerovatnije potiču iz kasnog srednjeg vijeka, a korišćene su i u turskom periodu.

 Moderno i etno

Smještaja u Derventi ne nedostaje, a gosti mogu da biraju između modernog hotela “Biser” u centru grada, da im bude sva na dohvat ruke, te motela  “Dvor” i objekata koji su sačuvali tu nit davnih vremena i života predaja te postali etno ogledala u današnje vrijeme. Jedan od najljepših pogleda na grad se pruža se iz motela Babino brdo, svojevrsni ugođaj predstavlja i boravak u etno-selu “Eden” i njihovim kućica među kojima, prema podacima, najstarija datira iz 1873. godine, a za takav osjećaj i ugođaj pobrinuće se brojni domaćini koji su svoja imanja učinili takvima da se oni koji jednom dođu, uvijek rado vrate te, kao i u na mnogim adresama u gradu, uživaju u bogatoj ponudi tradicionalnih i internacionalnih jela i pića.

Predah u prirodi

Najpoznatije kupalište na Ukrini je Patkovača, a pored nje ima još dosta mjesta na kojima se može osvježiti u ljetnim mjesecima. Jedno od njih, doduše, na obali jezera nedaleko od centra grada, je i izletište “Tešendić” koje, u zagrljaju prirode, čuva duh predaka kroz svoj izgled i gastronomsku ponudu, a u čarima prirode i ljudske mašte uživaće svi, od najmlađih koji imaju mjesto za igru, do onih koji žele ugodan roštilj u prirodi, pecanje i vožnju čamcima po jezeru.

Izvor: glassrpske.com / Autor: Vedrana Kulaga Simić